wtorek, 3 listopada 2009

Zasady stosowania liczb na lekcjach geografii

  1. Każda liczba musi mieć jasno określony cel i winna być ściśle związana z treścią nauczania. Bądź przekonany, że liczby które wykorzystasz na lekcji będą naprawdę potrzebne uczniom w osiągnięciu obranych celów.
  2. Nie nadużywaj materiału statystycznego. Zasób liczb użytych na lekcji może być duży tylko wtedy, gdy stanowią one materiał dokumentacyjny dla pewnych faktów bądź stwierdzeń, kiedy stają się podstawą rozumowania, wyprowadzania twierdzeń bądź wniosków.
  3. Nie wszystkie z używanych liczb muszą być zapamiętane przez ucznia. Wielkości, które uczeń ma zapamiętać, tzw. "liczby wzorcowe", stanowić mają podstawę odniesienia dla liczb nowych.. Służą tym samym ocenie poznawanych faktów (np:. wysokość najwyższego szczytu Polski, liczba ludności Polski, obwód Ziemi, itp.)
  4. Wprowadzając nowe liczby stale porównuj ze znaną uczniom grupą liczb wzorcowych lub innymi wcześniej poznanymi wartościami.
  5. Wielkości, które uczeń ma zapamiętać powinny być podane w formie sprzyjającej percepcji. W zredagowanym przez siebie tekście, bądź w stworzonej tabeli możesz je wyróżnić stosując np. "Ctrl B".


  6. Wypełniaj liczby treścią. Uczeń musi wyobrazić sobie co oznacza np. 1 km kwadratowy, 1 ha, spadek rzeki wynoszący 3 promile, itp.
  7. Liczby podaj w jednostkach wyobrażalnych, np. zamiast 5 000 m - 5 km. Liczby tzw. "małocyfrowe" są łatwiejsze do przyswojenia.
  8. Liczby powinny być zaokrąglane w celu łatwiejszego zapamiętania rzędu wielkości (np. wysokość najwyższego szczytu w Polsce wynosi prawie 2,5 km). Przydatne okazać się mogą określenia typu: około, powyżej, blisko, oscyluje wokół, itp.
  9. Najlepiej zapamiętywane są przez ucznia wielokrotności i ułamki. Pokrewne liczby zestawiaj ze sobą, porównuj je, zamieniaj wartości bezwzględne na względne (np.: Mount Blanc jest dwa razy wyższy od Rysów; roczna amplituda temperatury na Syberii wynosi 50 st. C, w Irlandii tylko 10 st. C, czyli różnica pomiędzy nimi jest pięciokrotna; powierzchnia Japonii jest prawie taka jak Polski, a mieszka tam trzy razy więcej ludzi).
  10. Porównywalne liczby muszą być wyrażone w tych samych jednostkach.
  11. Przy podawaniu liczb, których wartość w jakimś okresie ulega zmianom, podaj rok do którego się odnoszą. Datowanie wartości statystycznych jest niezbędne zwłaszcza w przypadku treści społeczno-gospodarczych.
  12. W przypadku, gdy charakteryzujesz strukturę jakiegoś zjawiska, liczby bezwzględne "uzupełniaj" liczbami względnymi (zwłaszcza procentami), określającymi jaka to jest część całości.
  13. Używając liczb względnych, np. % precyzuj do czego się one odnoszą, np. powierzchnia uprawy pszenicy zajmuje 30 % ... ogólnej powierzchni użytków rolnych, albo gruntów ornych, albo powierzchni kraju; produkcja samochodów w Japonii w 2005 r. wzrosła o 100 % ... w stosunku do roku 1990.
  14. Szeregi liczb najlepiej zapisuj w tabelach. Zgodzisz się, że jest to najczytelniejsza forma zestawiania liczb.
  15. Stosuj różnorodne sposoby prezentowania liczb tak, by stanowiły one bodziec dla zainteresowania ucznia.
  16. Na siłę nie zastępuj liczbą mapy, obrazu, tekstu, czy innych źródeł wiedzy geograficznej.
  17. Graficzna ilustracja liczb pożądana jest tam, gdzie porównywanie paru wielkość prowadzi do uchwycenia podobieństw bądź różnic rozpatrywanych wielkości obiektów czy zjawisk.
  18. Zjawiska wyrażone liczbowo przedstawiaj za pomocą najbardziej odpowiednich obrazów, dla przykładu: zmiany zjawisk w czasie najlepiej ilustrować na wykresie liniowym; udział jakiegoś zjawiska w określonej całości dobrze jest przedstawić wykorzystując diagramy; przy wielkościach przypisanych  jednostkom administracyjnym bądź politycznym skorzystać można z kartogramów oraz kartodiagramów; pomocną kartograficzną metodą prezentacji treści jest także izolinia.
  19. Proces odczytywania i przetwarzania liczby przez ucznia należy ukierunkować poprzez szereg odpowiednio dobranych zadań dydaktycznych, wymagających od ucznia wykonania różnorodnych czynności umysłowo-manualnych. To głównie od Twego słowa zależy sukces ucznia w poznaniu i interpretacji świata opisanego za pomocą liczby.
  20. Analiza danych liczbowych powinna być prowadzona tak, aby jej wynikiem było sformułowanie określonych wniosków uogólniających.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz